I N H OU D

 1. Begin

 2. Van echt naar virtueel

 3. De virtuele wereld

 4. Objecten

 5. Licht

 6. Camera's

 7. Rendering en ray-tracing

 8. 3D-animaties in de praktijk

 9. Tips & Trucs en meer

 10. 3D met een 3D-bril

 Bijlagen

 Maak zelf een 3D-bril en 3D-afbeeldingen (anaglyphs)

Kop maak zelf anaglyphs en uw eigen 3D-bril



Bijna iedereen kent wel het bekende 3D-brilletje. Het futuristische brilletje dat is te herkennen aan de twee verschillend gekleurde glazen. Meestal rood en groen, of rood en blauw. Wanneer je deze bril opzet en een speciale afbeelding, of een speciaal gemaakte film bekijkt dan ontstaat er een verassend effect, waardoor het lijkt of het beeld echt diepte bezit. Zo'n speciaal geprepareerde afbeelding noemt men een Anaglyph. In de jaren vijftig werd de Anaglyph razend populair toen er stripboeken verschenen die volledig met deze techniek waren gemaakt. Uiteraard werd bij ieder stripboek ook een 3D-brilletje geleverd. Een heel bekende uitgave is het 3D-stripboek Three Dimension Comics met de stripheld Mighty Mouse. Daarnaast zijn er ook diverse films gemaakt die met het brilletje bekeken konden worden. Een bekende 3D-film is de jeugdfilm Spykids.

Afbeelding cover comic Mighty Mouse en filmfragment SpyKids

 Zo werkt een 3D-bril

3D-bril (rood-cyaan)

3D-bril (rood-cyaan)

Omdat onze ogen niet precies op dezelfde plek zitten (gemiddeld zit er en afstand van ongeveer 6,5 cm van pupil tot pupil) ziet elk oog het beeld waar we naar kijken, vanuit een iets andere hoek. Onze hersenen voegen de twee beelden samen tot één 3D-afbeelding met diepte. Hierdoor is direct duidelijk welke voorwerpen dichtbij zijn en welke ver weg. Wanneer u naar een foto kijkt ziet u geen diepte. Dit komt omdat een normale foto maar uit één afbeelding bestaat. Dit is het gevolg van het feit dat een fotocamera ook maar één lens heeft. Om toch dieptewerking in afbeeldingen te creëren, zijn er verschillende methoden bedacht, waarvan de zogenoemde anaglyph-afbeelding er één is. Deze (oude) methode kent bijna iedereen dankzij het gebruik van de grappige brilletjes met de gekleurde glazen.

Hierbij wordt een beeld vastgelegd met één camera voorzien van twee lenzen. Vervolgens worden de twee beelden met een computer bewerkt. De ene afbeelding krijgt een rode kleur en de andere afbeelding een blauwe kleur. Hierna worden de afbeeldingen samengevoegd tot één afbeelding. Wanneer u deze afbeelding bekijkt zonder bril, ziet u een onscherp beeld met een kleurzweem. Als u het brilletje opzet krijgt u een beeld te zien met diepte. Hoe werkt dat?

Wanneer u met uw linkeroog door het rode glas naar de samengestelde afbeelding kijkt, ziet u alleen de blauwe afbeelding, omdat het rode glas de rode afbeelding weg filtert. Uw rechteroog kijkt door het blauwe glas en ziet alleen de rode afbeelding, omdat de blauwe afbeelding wordt weggefilterd. Wat u uiteindelijk ziet zijn de twee afzonderlijke afbeeldingen. Dit is voor de hersenen voldoende informatie om een beeld met diepte te vormen.

3D-bril (rood-cyaan)

Werking rood-blauwe 3D-bril in bioscoop. (c) howstuffworks.com

 Maak zelf een 3D-bril

Als u een 3D-bril wilt maken, dan kunt u met behulp van de bouwtekening zelf een brilletje in elkaar zetten. Download de bouwtekening en print deze op ware grootte. Knip de voorkant en de achterkant van de bril uit en knip ook de witte vlakken van de ogen uit. Haal bij een hobbywinkel een dun velletje doorzichtige rode en blauwe folie (groen in plaats van blauw mag ook). Als u door de folie heen kijkt, dan moet u een helder beeld zien. Knip van ieder folie een stukje uit dat net iets groter is dan de vlakken van de ogen. Smeer de randjes van de folie in en plak dit aan de binnenkant van de bril voor de uitgeknipte vlakken van de ogen. Let daarbij goed op de kleur zoals het staat aangeven op de bril. Smeer de binnenkant van de bril in met lijm en plak de twee helften (witte vlakken) tegen elkaar. Druk het geheel stevig aan en uw bril is klaar. De materiaalkosten bedragen hoogstens een paar euro. Als u het brilletje gebruikt, dan moet de rode folie voor het linkeroog zitten. Kijk niet te lang door het brilletje!

Deze bril is geschikt voor rood-blauw (red-blue) anaglyphs.

 Een 3D-brilletje kopen

Natuurlijk kunt u ook gewoon een kant-en-klaar 3D-brilletje aanschaffen. Let op dat er verschillende soorten brilletjes zijn voor anaglyphs. Koop bij voorkeur een rood-cyaan brilletje, omdat u daar kleuren anaglyphs mee kunt bekijken. Op het Internet zijn diverse winkels die 3D-brilletjes verkopen. Een beknopt overzicht:

Verschillende soorten 3D-brilletjes

Er zijn allerlei soorten brilletjes (Overzicht: De Wijs)

 Maak zelf 3D-afbeeldingen

In de volgende stappen laat ik u (beknopt) zien hoe u zelf anaglyphs kunt maken met behulp van een normale digitale camera. In dit voorbeeld gebruik ik de Engelstalige software StereoPhoto Maker dat gratis is te downloaden via de website http://stereo.jpn.org/eng/stphmkr. Andere handige programma's waarmee u zelf anaglyphs kunt maken zijn Anaglyph Maker en Z-Anaglyph.



  • Stap 1: Foto's maken

    Zoek een situatie die diepte bevat, bijvoorbeeld een omgeving met een voorwerp op de voorgrond. Gebruik bij voorkeur een statief, of plaats de camera op een stabiele ondergrond. Vermijd grote vlakken met rode en blauwe kleuren. Zorg verder dat voor beide foto's de omstandigheden hetzelfde zijn, zoals focus en licht. Voor de fotografen: gebruik een zo groot mogelijke scherpdiepte (= zo klein mogelijk diafragma). Verder mag de situatie die u fotografeert niet bewegen. Gebruik geen flitser, tenzij u een externe flitser heeft. In dat geval kunt u voor beide foto's de omgeving (vanuit dezelfde positie) vanaf de zijkant belichten.

    Neem de eerste foto, verplaats de camera horizontaal 6,5 cm naar rechts en neem de tweede foto. Herhaal dit door een paar setjes te maken.

    Ideale opstelling
    Ideale opstelling: statief, sliding plate en waterpas



  • Stap 2: Foto's bekijken en labelen

    Bekijk de afbeelding en selecteer de mooiste setjes en label deze als link1, rechts 1 en links2, rechts2. Zo weet u welke foto's bij elkaar horen.

  • Stap 3: Foto's inladen

    Start het programma StereoPhoto Maker. Ga naar het menu File en kies voor de optie Open Left/Right Images.... Selecteer vervolgens op uw harddisk eerst de linker afbeelding. Houd de Shift-toets ingedrukt en selecteer vervolgens de rechterafbeelding. Klik hierna op Openen om de twee afbeeldingen in te laden.

    Open de afbeeldingen in SteroPhoto Maker
    Open de linker- en rechterafbeelding met StereoPhoto Maker



  • Stap 4: Uw anaglyph genereren

    Selecteer de Anaglyph die u wilt gaan maken. Heeft u bijvoorbeeld een rood-blauw brilletje, dan kunt u kiezen voor Gray Anaglyph - red/Blue. In dit voorbeeld maak ik een kleuren Anaglyph voor een rood-cyaan brilletje. Ga naar het menu Stereo en kies voor de optie ColorAnaglyph en vervolgens voor color(red-cyaan), of Optimized Anaglyph.

    Kies de gewenste Anaglyph
    Kies de gewenste Anaglyph



  • Stap 5: Uw anaglyph verbeteren door Verschuiving

    De anaglyph wordt nu voor u gegenereerd. bekijk het resultaat kritisch met de juiste 3D-bril. U kunt de afbeelding verbeteren door verschuiving toe te passen. Hierdoor wordt de Anaglyph rustiger om naar te kijken. Zoek in de voorgrond naar een object en verschuif het beeld totdat het rode en blauwe object precies op elkaar staan. Gebruik de pijltjestoetsen om het beeld te verschuiven.

    De anaglyph verbeteren door verschuiving
    De anaglyph verbeteren door verschuiving



  • Stap 6: Uw anaglyph opslaan

    Als u tevreden bent over het eindresultaat, dan kunt u de afbeelding opslaan. Ga naar het menu File en kies voor de optie Save Stereo Image. Selecteer hierna bij de optie Opslaan als, voor het gewenste bestandsformaat. Bijvoorbeeld JPEG File. Kies in dat geval ook voor de mate van compressie. Hoe hoger de Image Quality, hoe beter de kwaliteit. Kies de juiste instelling en selecteer de juiste map bij de optie Opslaan in. Geef ook de gewenste bestandsnaam op bij de instelling Bestandsnaam. Klik tot slot op Opslaan.

    U kunt nu de afbeelding openen en bekijken met elk willekeurig programma - bijvoorbeeld IrfanView, of Google Picasa - dat afbeeldingen kan tonen.


    Het eindresultaat - klik voor vergroting -

 Voorbeeldafbeeldingen

Natuurlijk zijn er op het Internet heel veel mooie Anaglyphs te vinden die het bekijken waard zijn. Zoek via Google, of zet uw 3D-bril op en surf direct naar:


Anaglyph (rood-cyaan) - klik voor vergroting -

 Andere 3D-technieken

Er zijn diverse andere 3D-technieken beschikbaar die meer mogelijkheden bieden dan de anaglyphs. Een veelgebruikte modern techniek in bioscopen is polarisatie. Wie naar de 3D-variant van de film Avatar is geweest, heeft waarschijnlijk de film gezien met behulp van deze techniek.

Polarisatie
Bij polarisatie wordt de trilling van licht gebruikt om het ene beeld van het andere te scheiden. Dit licht wordt op een speciaal scherm geprojecteerd (silverscreen). De bezoekers van de bioscoop dragen speciale polarisatiebrillen waarbij elk glas een van de twee verschillende trillingen opvangt. Hierdoor ziet elk oog een ander beeld, waardoor de hersenen een beeld met diepte zullen vormen. De benodigde brillen hebben een grijsachtige filter.

3D met polariserende glazen

3D met polariserende glazen. (c) howstuffworks.com


 StreetView op Google Maps in 3D

De populaire dienst Google Maps heeft ook een 3D-functionaliteit toegevoegd aan de StreetView weergave. Hierdoor wordt het mogelijk om in 3D door straten te "wandelen". De foto's zijn geen "echte" 3D-foto's en de kwaliteit is matig. Volgens sommige bronnen zou Google Light Detection And Ranging (LIDAR) hebben gebruikt om de 3D-beelden te generen.

Zelf Google Streetview in 3D bekijken
Wanneer u in Google Maps StreetView activeert, wordt links in beeld een poppetje met een 3D-brilletje zichtbaar. Wanneer u op dit poppetje klikt, schakelt StreetView over op 3D-beeld. Dit 3D-beeld kunt u met uw eigen 3D-bril (anaglyph-bril / rood-cyaan) probleemloos bekijken. Als uw huis in StreetView zichtbaar is, kunt u op deze manier uw eigen huis en uw eigen buurt in 3D bekijken!

Update 08-04-2010:
Helaas heeft Google de 3D-optie weer verborgen. De 3D-functie verscheen voor het eerst op 01 april 2010. Hierdoor dachten veel mensen dat het een 1-april grap betrof. Twijfel ontstond toen de optie na 01 april beschikbaar bleef. Echter, op 08 april was de optie alsnog verdwenen. Ook in Google Labs is de optie niet meer te vinden. Misschien dat Google 01 april heeft gebruikt om te testen of een 3D-functie aanslaat. Voor wie toch wil weten hoe een 3D-streetview er uitziet.... Een mooi alternatief is op NORC te vinden (klik op het Anaglyph-brilletje voor de 3D-weergave).

Update 14-06-2010:
De 3D-optie blijkt toch nog steeds in Google Streetview te zitten. Roep hiervoor StreetView op en klik met de rechter muisknop in het venster van StreetView. Er verschijnt een menu in beeld. Kies in dat menu voor de optie 3D Mode on. (Met dank aan R. Haex voor de tip).

Bekijk Google Maps Streetview in 3D

3D via StreetView in Google Maps

 Interessante links

Tot slot nog een aantal interessante links.

[Vorige | Volgende]




(c) 2000 - 2015 Rogier Mostert